Wiadomości gospodarcze
PEP2040, czyli transformacja polskiej energetyki
W 2040 r. polska energetyka musi być nisko- i zeroemisyjna. Rząd w lutym przyjął strategię „Polityka energetyczna Polski do 2040” opartą na trzech filarach.
Zbudowanie w najbliższych dwóch dekadach nowego systemu energetycznego i jednoczesne zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju to nie lada wyzwanie dla Polski. Dziś ok. 70 proc. prądu produkujemy z węgla. A w 2040 r. ponad połowę mocy mają stanowić źródła zeroemisyjne, w tym zupełnie nowe źródła energii, jak elektrownia atomowa i morskie farmy wiatrowe.
Rząd zatwierdził „Politykę energetyczną Polski do 2040 r.” w lutym 2021 r. Minister klimatu i środowiska Michał Kurtyka ocenia, że PEP2040 stanowi jasną wizję strategii Polski w transformacji energetycznej. Nowy dokument zastąpi strategię rozwoju sektora energetycznego przyjętą 12 lat temu. W tym czasie diametralnie zmieniły się warunki – związane z ochroną środowiska, jak i gospodarcze, wynikające z pandemii COVID-19. Zmiany wymusiła wspólna polityka klimatyczno-energetyczna Unii Europejskiej, w tym cel neutralności klimatycznej, którego osiągnięcie wyznaczono na 2050 r.
„PEP2040 wprowadzi Polskę na ścieżkę dążenia do gospodarki niskoemisyjnej poprzez realizację sprawiedliwej transformacji energetycznej, rozwój OZE, poprawę efektywności energetycznej oraz poprawę jakości powietrza. Kwestie te stają się coraz ważniejsze dla obywateli. PEP2040 bierze pod uwagę również potrzeby tych grup zawodowych i regionów, które bez odpowiedniej interwencji poniosą niewspółmierny koszt transformacji. Dotyczy to przede wszystkim sektora węglowego i obywateli zagrożonych ubóstwem energetycznym” – mówi minister Kurtyka.
Filary PEP2040:
1. Sprawiedliwa transformacja
2. Zeroemisyjny system energetyczny
3. Dobra jakość powietrza
Sprawiedliwa transformacja
Regiony i społeczności najbardziej dotknięte negatywnymi skutkami transformacji energetycznej w kierunku niskoemisyjnym muszą mieć zapewniony rozwój przez tworzenie nowych miejsc pracy, nowych obszarów przemysłu, współuczestnictwo w przekształceniach. Te działania w rejonach węglowych będą wspierane środkami ok. 60 mld zł.
W transformacji będą uczestniczyć też indywidualni odbiorcy energii, którzy z jednej strony uzyskają ochronę przed wzrostem cen nośników energii, a z drugiej strony będą zachęcani do aktywnego udziału w rynku energii jako prosumenci. Dzięki temu każde, nawet małe gospodarstwo domowe – będzie mogło partycypować w transformacji energetycznej kraju.
Transformacja da możliwość stworzenia 300 tysięcy nowych miejsc pracy w branżach o wysokim potencjalne, w szczególności związanym z OZE, energetyką jądrową, elektromobilnością, infrastrukturą sieciową, cyfryzacją, termomodernizacją budynków.
Zeroemisyjny system energetyczny
Jest to cel transformacji energetycznej. Zmniejszenie emisyjności sektora energetycznego będzie możliwe poprzez wdrożenie energetyki jądrowej i energetyki wiatrowej na morzu, zwiększenie roli energetyki rozproszonej i obywatelskiej przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego poprzez przejściowe stosowanie technologii energetycznej opartych m.in. na paliwach gazowych.
Dobra jakość powietrza
Ten cel interesuje nas – obywateli – najbardziej, bo ma wpływ na nasze zdrowie. Poprawa jakości powietrza ma nastąpić dzięki inwestycjom w transformację sektora ciepłowniczego (systemowego i indywidualnego), elektryfikację transportu, promowanie domów pasywnych i zeroemisyjnych, wykorzystujących lokalne źródła energii.
Cele szczegółowe PEP2040
Polityka energetyczna Polski do 2040 r. to pierwsza z dziewięciu strategii zintegrowanych zawartych w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Projekt powstał na podstawie analiz, konsultacji i uzgodnień z rożnymi grupami interesariuszy. Poddano go konsultacjom publicznym w ramach oceny oddziaływania na środowisko. Konsultacje międzyresortowe zakończono 31 grudnia 2020 r. Projekt PEP2040 pozytywnie zaopiniował Komitet Koordynacyjny ds. Polityki Rozwoju. Został też pozytywnie oceniony pod kątem zgodności ze Strategią na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Projekt uzyskał pozytywną opinię Centrum Analiz Strategicznych w KPRM.
Szczegółowe cele i projekty PEP2040:
1. Optymalne wykorzystanie własnych zasobów energetycznych, w tym transformacja regionów węglowych,
2. Rozbudowa infrastruktury wytwórczej i sieciowej energii elektrycznej, w tym stworzenie rynku mocy i wdrożenie inteligentnych sieci elektroenergetycznych,
3. Dywersyfikacja dostaw i rozbudowa infrastruktury sieciowej gazu ziemnego, ropy naftowej i paliw ciekłych, w tym budowa Baltic Pipe i drugiej nitki Rurociągu Pomorskiego,
4. Rozwój rynków energii, w tym zwiększenie transgranicznych zdolności przesyłowych energii elektrycznej, powstanie morskiego hubu gazowego i rozwój elektromobilności,
5. Wdrożenie energetyki jądrowej, w tym rozwój polskiego programu energetyki jądrowej
6. Rozwój odnawialnych źródeł energii, w tym wdrożenie morskiej energetyki wiatrowej
7. Rozwój ciepłownictwa i kogeneracji,
8. Poprawa efektywności energetycznej budynków.
Szczegóły poszczególnych planów i rozwiązań znajdują się pod linkiem: pełna treść PEP2040.
